سیستم تعلیق یکی از بخش های کلیدی هر خودرو محسوب می شود که تأثیر مستقیمی بر راحتی رانندگی، پایداری و کنترل خودرو دارد. در میان قطعات سیستم تعلیق، طبق ها نقش مهمی در اتصال چرخ ها به شاسی خودرو و جذب ضربات جاده ایفا میکنند. خودروهای هایما نیز از این قاعده مستثنا نیستند و در سیستم تعلیق خود از طبق بالا و طبق پایین استفاده می کنند. اما این دو قطعه چه تفاوتی با هم دارند و هرکدام چه وظایفی بر عهده دارند؟
طبق خودرو چیست و چه نقشی در سیستم تعلیق دارد؟
طبق (Control Arm) یک قطعه فلزی است که وظیفه اتصال چرخ ها به شاسی خودرو و حفظ تعادل و پایداری آن را بر عهده دارد. این قطعه به‌صورت مفصلی طراحی شده و به کمک بوش ها و سیبک ها به سیستم تعلیق و شاسی متصل می شود. طبق ها در خودروهای هایما میتوانند تک جناغی یا دو جناغی باشند و بسته به طراحی سیستم تعلیق در محور جلو یا عقب خودرو به‌کار روند.
طبق چپ H30 کراس
طبق جلو راست هایما S7
طبق جلو چپ هایما S7
طبق چپ هایما S5
تفاوت بین طبق بالا و طبق پایین در خودروهای هایما
۱. موقعیت قرارگیری در سیستم تعلیق
طبق بالا در قسمت بالایی چرخ ها و نزدیک به کمک فنر نصب میشود.
طبق پایین در قسمت پایینی چرخ ها قرار دارد و معمولاً به شاسی متصل است.
۲. نقش در پایداری و تعادل خودرو
طبق بالا وظیفه کنترل زاویه چرخ ها و توزیع نیروهای وارده از سمت کمک فنر را دارد.
طبق پایین بیشتر نیروهای واردشده از سطح جاده را جذب کرده و از انتقال لرزش به بدنه خودرو جلوگیری می کند.
۳. طراحی و شکل ظاهری
طبق بالا معمولاً کوچک تر و سبک تر از طبق پایین است.
طبق پایین بزرگ تر و مقاوم تر طراحی می شود تا بتواند فشار بیشتری را تحمل کند.
۴. میزان تحمل فشار و ضربه
طبق پایین به دلیل قرارگیری در نزدیک ترین نقطه به سطح جاده، بیشترین میزان فشار، ضربه و لرزش را جذب میکند.
طبق بالا فشار کمتری را متحمل می شود، اما نقش مهمی در زاویه فرمان و تعادل خودرو دارد.
۵. احتمال آسیب دیدگی و استهلاک
طبق پایین به دلیل قرارگیری نزدیک به سطح جاده، بیشتر در معرض ضربات ناشی از چاله ها، دست‌اندازها و تصادفات است و نسبت به طبق بالا بیشتر دچار خرابی و نیاز به تعویض می شود.
طبق بالا کمتر دچار خرابی میشود، اما ممکن است به دلیل فشار زیاد بر سیبک و بوش ها، در طولانی مدت فرسوده شود.
آیا تمام خودروهای هایما از طبق بالا و پایین استفاده می کنند؟
بسته به مدل و طراحی خودروهای هایما، نوع سیستم تعلیق متفاوت است.
برخی مدل های هایما مانند هایما S5 و S7 از تعلیق مک فرسون در چرخ های جلو استفاده می کنند که در این نوع طراحی فقط طبق پایین وجود دارد و طبق بالا حذف شده است.
در برخی مدل های دیگر که از سیستم تعلیق جناغی دوبل (Double Wishbone) بهره می برند، هر دو نوع طبق بالا و پایین در کنار هم کار می کنند.
علائم خرابی طبق بالا و طبق پایین در خودروهای هایما
علائم خرابی طبق پایین:
صدای تق تق و ضربه ای هنگام عبور از دست اندازها
لرزش فرمان هنگام رانندگی
ساییدگی نامتعادل لاستیک ها
کاهش پایداری و افزایش تکان های خودرو
علائم خرابی طبق بالا:
انحراف خودرو هنگام فرمان گیری
سفت شدن یا لق زدن فرمان
افت کیفیت سواری و احساس لرزش در بدنه خودرو
ایجاد سر و صدای اضافی هنگام عبور از چاله ها
نتیجه گیری
طبق بالا و طبق پایین هر دو در عملکرد صحیح سیستم تعلیق خودرو تأثیر دارند و حذف یا خرابی هرکدام می‌تواند بر هندلینگ و پایداری خودرو تأثیر منفی بگذارد.
طبق پایین بیشتر تحت فشار قرار دارد و نسبت به طبق بالا زودتر خراب میشود، بنابراین توجه به علائم خرابی آن و تعویض به‌موقع، امری ضروری است.
در خودروهایی که تنها از طبق پایین استفاده میکنند (مانند هایما S5 و S7)، این قطعه نقش کلیدی در تعادل خودرو دارد و باید در شرایط خوبی نگهداری شود.